
Fragment statku z portu w Oslo okazał się starszy, niż sądzono. Pochodzi z końca epoki wikingów
29 lipca 2024, 10:25Bjørvika to część Oslo, w której znajduje się port. Tamtejsze dno morskie jest usiane szczątkami statków. W większości sa to jednostki z XVI i XVII w., chociaż zdarzają się zabytki z XV w., a w wyniku prowadzonych właśnie wykopalisk udokumentowano szczątki z XIV w. Jednak starsze pozostałości zdarzają się rzadko. Znaleźliśmy tylko jeden wrak z XIII wieku, mówi archeolog Håvard Hegdal. Nic więc dziwnego, że gdy więc pod pozostałościami nadbrzeża z ok. 1300 roku znaleziono świetnie zachowany fragment statku, początkowo uznano, że pochodzi z tego samego okresu.

Dron do sprzątania mórz i oceanów
27 lipca 2012, 09:11Morski Dron (Marine Drone) to urządzenie do lokalizowania i zbierania pływających w oceanach śmieci, głównie plastikowych butelek i toreb. Jak tłumaczą projektanci, studenci Międzynarodowej Szkoły Designu, maszyna ma być napędzana wodoodpornymi bateriami i cichym silnikiem elektrycznym.

Tajemnicze symbole na glinianych cylindrach. Czy mogą być najstarszym pismem alfabetycznym?
27 listopada 2024, 11:49W 2004 roku na stanowisku Tell Umm el-Marra w zachodniej Syrii, w grobowcu z III tysiąclecia p.n.e. znaleziono cztery gliniane cylindry. Widoczne są na nich symbole, które sprowokowały naukowców do zastanowienia się, czy nie mamy tutaj do czynienia z wczesnym pismem. Jednak symbole te nie są pismem klinowym, a to jedyny system pisma, jaki znamy z Syrii III tysiąclecia przed Chrystusem. Profesor Glenn M. Schwartz, archeolog, który prowadził wykopaliska, rozważa możliwość, że to pismo alfabetyczne, pochodzące z około 2400 r. p.n.e. Jeśli ma rację, mamy do czynienia z sensacją na skalę światową, gdyż byłoby ono o 500 lat wcześniejsze, niż najstarsze znane pisma alfabetyczne.

Gdyby nie kaktus, muszka na zawsze pozostałaby larwą
2 października 2012, 06:07Przez mutacje w genie neverland muszka Drosophila pachea jest całkowicie zależna od kaktusa Pachycereus schottii z pustyni Sonora. Owad wytwarza wadliwą oksygenazę Neverland, przez co nie jest w stanie przekształcić cholesterolu w 7-dehydrocholesterol, a to zaledwie 1. krok na drodze do uzyskania ekdyzonu, hormonu niezbędnego, by larwa stała się imago.

Aspiryna spowalnia przerzutowania nowotworów. Właśnie dowiedzieliśmy się, jak się to dzieje
17 marca 2025, 13:26Wcześniejsze badania nad nowotworami wskazywały, że gdy osoby cierpiące na niektóre rodzaje nowotworów – jak nowotwory piersi, pęcherza czy prostaty – przyjmowały codziennie niskie dawki aspiryny, nowotwory wolniej się rozprzestrzeniały. Dotychczas nie było wiadomo, w jaki sposób aspiryna spowalnia przerzutowanie nowotworów. Odkrycie mechanizmu działania aspiryny na nowotwory i określenie odpowiedniego dawkowania pozwoli na efektywne wykorzystanie tego środka u chorych.

Zmiana klimatu, bambusy i pandy
12 listopada 2012, 12:36Niewykluczone, że zagrożone wyginięciem pandy wielkie (Ailuropoda melanoleuca) będą się musiały zmierzyć z jeszcze jednym problemem - wymieraniem podstawowego składnika menu, czyli bambusa.

Intensywne używanie ognia na terenie dzisiejszych Chin związane z ekspansją H. sapiens
30 czerwca 2025, 08:31Opanowanie ognia to jeden z kluczowych momentów ludzkiej historii. Jednak pomiędzy samą umiejętnością jego rozpalania i kontrolowania, a powszechnym użytkowaniem – kiedy to ogień mógł rzeczywiście wpłynąć na ewolucję i historię człowieka – upłynęły setki tysięcy lat. Ogień przez setki milionów lat był na Ziemi zjawiskiem wyłącznie naturalnym. Jednak w czwartorzędzie coraz częściej był on celowo rozpalany przez ludzi, zmieniając ich dietę, umożliwiając produkcję narzędzi i adaptację do niskich temperatur, chroniąc przed zwierzętami, a w końcu kształtując też ekosystem poprzez zwiększenie częstotliwości przypadkowych czy też celowo wywoływanych pożarów. Poznanie historii jego stosowania pozwala więc lepiej poznać historię człowieka oraz naszej planety.

Marsjański meteoryt z niezwykle dużą zawartością wody
4 stycznia 2013, 13:44Marsjański meteoryt, znaleziony przed ponad rokiem na Saharze, zawiera 10-krotnie więcej wody niż inne meteoryty pochodzące z Czerwonej Planety. "Czarna Piękność", którego oficjalna nazwa brzmi Northwest Africa (NWA) 7034, waży 320 gramów, a jego wiek został oszacowany na 2,1 miliarda lat

Zmarła Jane Goodall, uczona, która pokazała nam właściwe miejsce w świecie zwierząt
2 października 2025, 11:59Czternastego lipca 1960 roku Jane Goodall wysiadła z łodzi u wybrzeży Jeziora Tanganika w Tanzanii, w miejscu, gdzie obecnie znajduje się Park Narodowy Gombe. Tego dnia 26-letnia była kelnerka i sekretarka rozpoczęła niezwykłą podróż, która zrewolucjonizowała naukę, nasze rozumienie zwierząt i własnego miejsca w świecie przyrody.

Już 7-miesięczne dzieci odróżniają języki
15 lutego 2013, 06:44Uczeni z University of British Columbia i Université Paris Descartes dowodzą, że dzieci już w wieku siedmiu miesięcy są w stanie zauważyć różnice i zacząć się uczyć dwóch języków o różnych strukturach gramatycznych. W Nature Communications ukazał się artykuł, który został też zaprezentowany podczas 2013 Annual Meeting of the American Association for the Advancement of Science